Als ik aan mijn vrienden vertel waarom onze kerk Oud-Katholiek heet, zeg ik vaak: Wij oriënteren ons op de Oude, of Vroege Kerk van de eerste paar eeuwen.
Maar wat weet ik van die Vroege Kerk?
Heel weinig.
Maar, geen nood, er zijn genoeg mensen die er veel over weten; het is dus een kwestie van de informatie ophalen. In dit geval bij Peter-Ben Smit, onder andere professor in het Nieuwe Testament en in de Interculturele Theologie.
Demonen komen voor in de bijbel en worden daar als een realiteit gezien en beleefd, hoewel men toch ook vasthoudt aan de gedachte dat hun macht in principe wegvalt bij de macht van God.
Ook in de eerste eeuwen van de kerk gaan gelovigen ervan uit dat er allerlei soorten wezens zijn, die invloed kunnen hebben op het materieel dagelijks leven van de mensen.
Geestelijke machten, zowel de goede als de kwaadaardige, (Heiligen en Demonen) werden in de Vroege Kerk niet gezien als beelden van psychische processen of morele keuzes. Ze hadden meer diepte, meer werkelijkheidswaarde. Je kunt misschien ook zeggen: de mensen zagen hun machteloosheid die ze soms voelden ten opzichte van deze machten reëler dan de mensen van nu.
Want wat verwachtten ze eigenlijk van bijvoorbeeld heiligen?
Het waren geen godsdienstfanaten die demonen serieus namen: van bisschop tot monnik ging men uit van de reële werking van boze machten, ook al geloofde men dat de macht van demonen in principe gebroken is. En steeds opnieuw gebroken wordt in de eucharistie. Want juist ook daar zag men een genezende transformatie van de gelovigen die aan de eucharistie deelnamen.
Nu komt natuurlijk de vraag op of ook wij in onze tijd dit soort reële ervaringen kunnen hebben bij de eucharistie. Daarover gaat aflevering 4 van volgende week.
Kijk hier de vorige afleveringen van Kijken naar de Vroege Kerk terug:
- 1 Cultuurverschillen, ongrijpbare machten en verkiezingen
- 2 Demonen in de bijbel en in onze maatschappij