Als ik aan mijn vrienden vertel waarom onze kerk Oud-Katholiek heet, zeg ik vaak: Wij oriënteren ons op de Oude, of Vroege Kerk van de eerste paar eeuwen.
Maar wat weet ik van die Vroege Kerk?
Heel weinig.
Maar, geen nood, er zijn genoeg mensen die er veel over weten; het is dus een kwestie van de informatie ophalen. In dit geval bij Peter-Ben Smit, onder andere professor in het Nieuwe Testament en in de Interculturele Theologie.
Mijn invalshoek was de vraag hoe er in de eerste eeuwen in de bijbel en de kerk omgegaan werd met ongrijpbare boze machten (demonen). In de loop van het gesprek bleek dat onze cultuur kan leren van andere culturen en dus ook van de andere cultuur van de Vroege Kerk, juist in deze verkiezingstijd.
Vorige week maandag 13 maart werd het eerste deel van deze serie gepubliceerd: over ongrijpbare machten in onze maatschappij die je op kunt merken als je onze samenleving door een religieuze lens bekijkt.
Vandaag, 20 maart, gaan we na hoe demonen in de bijbel voorkomen. En dat is meteen al minder eenvoudig dan je zou denken.
De manier waarop wij mensen van nu praten over “bestaan” blijkt anders te zijn dan in de tijd van het Nieuwe Testament. Het verschil dat in onze maatschappij vaak gemaakt wordt tussen “is het echt of zit het tussen de oren” was destijds ondenkbaar. En dat kan leerzaam zijn.
Bovendien is er vaak een verbinding te zien tussen demonen en maatschappelijk kwaad. Bijvoorbeeld in het verhaal van de demoon die “Legioen” blijkt te heten en Jezus smeekt om naar de varkens te mogen verhuizen. (Zie Marcus 5).
De vraag naar HOE een demoon kan bestaan komt eigenlijk op de tweede plaats: eerst komt de ervaring dat je ervan bevrijd wordt en daarna ga je je misschien afvragen hoe die boze macht bestond en invloed op je kon hebben. Zo gaat het ook met het geloof in God: eerst komt er een ervaring en daarna vraag je je af WIE of WAT God kan zijn, waarbij je goed dient te bedenken dat onze taal tekort schiet om de werkelijkheid van God, die ons begrip te boven gaat helemaal te kunnen grijpen of begrijpen.