Van 10 tot 14 augustus was het Internationaal Oud-Katholiek Lekenforum bijeen in Graz en bestudeerde het thema “Hoe beleeft de Oud-Katholieke Kerk haar boodschap?”.
In opdracht van de Internationale Bisschoppen Conferentie nam bisschop dr. John Okoro aan de eerste helft van het forum deel.
Impulsreferaten van het kerkbestuur van Graz door Robert Görger-St. Jörgen en Sabine Bayer als oud-katholieken van kindsbeen af, alsook door Herbert Psenner uit Graz, en Christoph Janser uit Bern, als toegetreden oud-katholieken, leidden in in het thema, doordat zij over hun ervaringen als oud-katholieke christenen berichtten.
In vier werkgroepen en aansluitende discussies werden de volgende thema’s uitgediept:
Bisschoppelijk-synodaal: synodaliteit als wezenlijk kenmerk van de Oud-Katholieke Kerk wil een gemeenschappelijke weg vinden, terwijl in de democratie de meerderheid besluit. De synodaliteit ervaren wij in de samenwerking van de synode met de bisschop; om deze reden spreken wij van “bisschoppelijk-synodale kerken”. Ook in forums als het Internationale Lekenforum en het Internationale Oud-Katholieken Congres komt de synodaliteit van onze kerk tot uitdrukking.
Congres: het Lekenforum heeft met bezorgdheid kennis ervan genomen dat de Internationale Bisschoppen Conferentie (IBK) besluiten genomen heeft met betrekking tot het Internationaal Oud-Katholieken Congres, die niet in overeenstemming zijn met de statuten en de traditie van deze congressen, alsook met de wensen van de deelnemers aan het congres 2011. Daarbij gaat het om de volgende besluiten:
1. De opheffing van het Permanent Congrescomité en de organisatie van het congres door het landelijk comité.
2. De vaststelling van het thema door de Internationale Bisschoppen Conferentie
3. De verkorting van het congres tot een weekend.
4. De verplaatsing van het congres van de zomervakantie naar september.
Het Lekenforum is van mening dat dergelijke besluiten volgens het statuut van het congres en in de geest van de synodaliteit door het congres zelf genomen zouden moeten worden.
Uitnodigende kerk? Uitgaande van de vraag “Hoe vinden de mensen ons?” worden voorstellen gedaan tot verbetering van de zichtbaarheid van onze kerken: in alle gemeenten dienen er verantwoordelijken voor de publiciteit (PR) te zijn, die informatie ter beschikbaarheid stellen. De kansen die geboden worden door de Raad van Kerken, Oecumenische Kerkendagen en oecumenisch aanbod, zoals de Nacht der kerken, dienen door onze kerken benut te worden. De presentaties op internet van onze gemeenten en onze kerken moeten actueel en pregnant gehouden worden enz.
Een beleid dat naar binnen toe uitnodigend is en dat ernstig rekening houdt met jeugd en gezin, leidt tot een betere binding en tot een betere gerichtheid op de toekomst van onze kerken uit eigen kracht. Een indrukwekkende ervaring is de opstelling van het lekenforum in twee groepen: de oud-katholieken van huis uit en de drie keer zo grote groep toegetreden leden.
Communicatiecultuur: “Met mensen in plaats van over mensen spreken” wordt als een belangrijke regel voor de communicatie gezien. Verstoringen in de communicatie ontstaan dikwijls door uiteenlopende, maar niet uitgesproken verwachtingen. Bij diepgaande verstoringen van de communicatie dienen moderatoren/supervisoren ingeschakeld te worden. Geroddel en loslippigheid worden door de houding “Loof luid en kritiseer zachtjes en liefdevol” vermeden. Rustig reageren op tegenstand is daarbij een uitdaging.
Gezins- en jeugdwerk van de kerk en tradities in het gezin helpen de boodschap van ons geloof door te geven.
In het bijzonder de uitwisseling tussen onze kerken, zoals het lekenforum al jaren voorleeft, dient ook op het niveau van de Synodale Raden regelmatig plaats te vinden. Ook grensoverschrijdende kerkbestuursvergaderingen bevorderen het samengroeien van onze kerken, zoals het door het Lekenforum 2008 geïnitieerde en nu weer voortgezette overleg tussen Jablonec (Gablonz) en Neu-Gablonz/Kaufbeuren.
Oud erfgoed en nieuwe ideeën: besproken wordt de mogelijke bron van conflicten tussen toegetreden leden met hun dadendrang en leden die afkomstig zijn uit de oud-katholieke traditie. In dergelijke situaties is van alle betrokkenen geduld vereist. Ook de draagkracht van de bij ons zo geliefde kreet “brugkerk” roept vragen op. Is het begerenswaardig om een zo lange tijd op de brug tussen de vaste oevers van de grote kerken te staan? De deelnemers uit de na de Wende opgebloeide Tsjechische kerk benadrukken het zelfbewustzijn van een belijdenis zonder te refereren aan de grote kerken.
Geestelijken die overgaan tot onze kerk en een ambt op zich nemen, staan voor de bijzondere uitdaging verschillen met de kerk van herkomst ook tot uiting te laten komen.
Oprichting van de vereniging van het Oud-Katholieke Lekenforum: het plenum van het lekenforum besluit, ter organisatorische versterking en tot financiële ondersteuning van deelnemers, tot de oprichting van een vereniging van het Oud-Katholieke Lekenfourm. De statuten worden tot in de details besproken en vastgelegd. Door alle deelnemers wordt Lisbeth Borer verkozen tot erelid en door de deelnemers uit Duitsland wordt Dr. Johannes Reintjes, door de Zwitsers Christoph Janser, door de Nederlanders Adrie Paasen, door de Oostenrijkers Peter Kronewitter en door de Tsjechen Lucie Kodišova in het bestuur gekozen.
De volgende lekenforums zullen van 15 tot 19 augustus 2012 in Wahlwiller bij Maastricht in Nederland en van 14 tot 18 augustus 2013 in Berlijn plaatsvinden.
Het plenum van het Internationale Oud-Katholiek Lekenforum
Graz, 14 augustus 2011
.