Op de uitnodiging voor deze bijeenkomst met als uitdagende titel “Vastgoed: stevig fundament of wankele basis” een presentatie verzorgd door Lies en Co zijn weer een 15 tal parochianen afgekomen.
De bijeenkomst werd geopend met een korte, naar bleek een toepasselijke tekst .
Huizen in de binnenstad
Die huizen in de binnenstad, waarvan je eens de sleutel had.
Elk wonen voel je als voorgoed, totdat je toch verhuizen moet.
Je naambord bij een andere bel en na wat weken went het wel.
Je treft je oude huizen aan en kunt er niet naar binnen gaan.
Ze staan er nog precies als toen hun huiselijke plicht te doen.
Ondanks de reuma in hun hout worden ze heel erg langzaam oud
en halen ’t jaar 3000 wel als ’t goed blijft gaan met Stadsherstel.
Die huizen in de binnenstad, waarvan je eens een sleutel had,
waar nu een ander slaapt en eet,die nog van geen verhuizen weet.
Kort ingeleid door Lies over de verschillen in interpretatie van het begrip ‘fundament’ startte Co zijn verhaal over de fundatie of te wel de palen waarop Amsterdam is gebouwd aan de hand van een reeks prachtige ‘bouw’ tekeningen. Als gevolg van drie natuurlijk processen, aan de ene kant kleibezinksels door de zee achtergelaten, van de andere kant worden door Rijn en Maas een grote delta gevormd die weer bij elkaar komen in lagunes en moerassen achter de duinen.
Een tijdsbalk van zeven eeuwen grachten en gevels toonde de ontwikkeling van Amstelredam tot het huidige Amsterdam. De Amstel is de hoofdader. Hieromheen ontstaat Amsterdam met bijvoorbeeld rond 1275 de bouw van de Oude Kerk en in 1408 de Nieuwe Kerk. In 1648 werd het stadhuis, nu Koninklijk Paleis op de Dam gebouwd. Het begrip Amsterdams Peil ( AP) en later Nieuw Amsterdams Peil (NAP) ontstaat in deze periode en wordt nog altijd gehanteerd. De noodzaak hiertoe kwam voort uit de bodemgesteldheid en het bouwen.
Voordat men huizen ging bouwen werden de grachten aangelegd, dit in verband met het peil van het grondwater – de palen moeten onder water staan – , maar ook voor de broodnodige riolering. Hoe diep men de palen moest heien werd een kwestie van gewoon doen en ervaring. Voor de uitvinding van de stoommachine en de toepassing hiervan bij het heien werden de palen de grond in geheid met mankracht.
Co heeft prachtig beeldmateriaal meegenomen en laat ons zo meekijken hoe in de loop der eeuwen de fundering onder grote gebouwen en huizen werd gedaan. De palen werden voornamelijk onder de zijmuren geplaatst, want daar kwam de belasting van de vloeren op. Onder de voor-en achtergevel werden minder palen geslagen omdat daar slechts de voor- en achtergevel op rustte. Ook heeft hij voorbeelden bij zich die tonen wat er gebeurt als er gesjoemeld wordt met het aantal benodigde palen. Daar worden de bewoners niet vrolijk van! We herkennen allemaal wel het beeld van panden die gestut moeten worden met palen om instorting te voorkomen.
Voor de liefhebbers heeft hij nog een prachtige plaat opgehangen van het Amsterdamse woonhuis en de fundatie. Maar toen beton was ‘uitgevonden’ werd het gebruik van houten palen beduidend minder, denk bijvoorbeeld aan kademuren.
De bijdrage van Lies had een ander karakter, maar niet minder interessant. Zij nam ons mee in ‘de wankele basis’ van de tegenwoordige huizenbezitter. Aan de hand van enkele voorbeelden werd ons duidelijk dat vastgoed ooit gezien werd als een financieel zeker onderpand maar dat dit lang niet altijd zo uitkomt. De recente financiële crisis heeft dat wel duidelijk gemaakt. Maar ook de locatie van een pand, al zijn het dezelfde vierkante meters kan een groot prijsverschil opleveren. Amsterdam kent daar veel voorbeelden van. Ook belangrijk is dat een huís ‘goed moet voelen’ bij een toekomstige eigenaar. Is die klik er niet, niet kopen, luidt het advies. Over deze aspecten werd tijdens de gebruikelijke lunch nog levendig doorgepraat. Lies en Co werden hartelijk bedankt met applaus en een attentie.
Al met al was het weer een mooie bijeenkomst. En in de namiddag werd ik gebeld door Iny om te vertellen dat we weer een hele fijne bijeenkomst hadden. En ze stelde voor dat zij de volgende Zilverplusbijeenkomst de salade wilde verzorgen. Een prima voorstel dat met dank wordt aanvaard.
Will Keman