IN DEZE AFLEVERING
PASTOOR AAN HET WOORD
TERUGBLIK EN VOORUITZICHT
RESTAURATIE DAK EN GOTEN.
DAG VOR ‘NIEUWE‘ OUD–KATHOLIEKEN.
UIT HET KERKBESTUUR
HET MIRAKEL I
HET MIRAKEL II
DIENSTENROOSTER
JONGERENDAG AMSTERDAM
DE PEN VAN PIETERBAS ARENS
100 JAAR LANDSTAAL IN DE LITURGIE
WIJ EN DE HOF VAN (H)EDEN
SENIORENOCHTENDEN
VOOR DE LIEFSTE EEN LOFZANG
DAGLICHT
70+ VERJAARDAGSKALENDER
AGENDA
PASTOOR AAN HET WOORD
Dick Schoon, pastoor
Trouw en trouwen
Onze parochiekerk is sinds enige jaren ‘huis van de gemeente’. Dat wil zeggen
dat de kerkruimte gehuurd kan worden voor een burgerlijke huwelijkssluiting
en – indien gewenst – voor een aansluitende kerkdienst waarin het gesloten
huwelijk wordt gezegend. Dat heeft voor onze parochie voordelen, maar stelt
ons ook voor vragen. De voordelen zijn natuurlijk van financiële aard – we
verdienen er iets mee, ook dankzij de onbetaalde inzet van parochianen – maar
belangrijker is, dat de kerk bekend wordt bij mensen die anders niet zo gauw de
drempel overstappen. Heel vaak hoor je als reactie: ‘Ik wist niet dat hier een
kerk stond’, of ‘Wat een mooie ruimte, intiem en stemmig, en toch niet al te
plechtig’. We kunnen er trots op zijn, dat we deze mensen gastvrij kunnen
ontvangen en dat er parochianen zijn die zich daar belangeloos voor inzetten.
Moeilijker wordt het als mensen geen eigen pastoor of predikant meenemen en
dan een beroep doen op de pastoor van de kerk. Wat doe je dan? We hebben –
overigens net als in andere parochies waar hetzelfde voorkomt – inmiddels een
bescheiden ervaring opgebouwd in het omgaan met deze vraag. We houden een
intakegesprek, waaruit moet blijken of het bruidspaar in kwestie werkelijk
gemotiveerd is om het huwelijk vanuit het christelijk geloof gestalte te geven
en daartoe Gods zegen vragen, of dat ze gewoon een mooie fotoreportage
willen met een meneer (of mevrouw) in een liturgisch gewaad. Nu moet ik
eerlijk bekennen, dat ik dat laatste nog niet heb meegemaakt. Als mensen gaan
trouwen, hebben ze daar goed over nagedacht. Het is tenslotte niet zomaar iets
en meestal hebben de huwenden tegenwoordig al wel de nodige ervaring
opgedaan in relaties. Geloven doen ze dan ook zeker wel in iets, namelijk in
hun liefde voor elkaar, in de goedheid van vrienden, in de warmte van
menselijke relaties die het leven de moeite waard maakt en om een feest vraagt.
Maar is dat ook hetgeen, waar het bij een huwelijksdienst om draait?
De kerk is niet alleen de plaatselijke gemeente onder leiding van een pastoor,
maar de gemeenschap van heiligen van alle tijden en plaatsen. Wie zich
engageert in de kerk gaat dus deel uitmaken van dat grote geheel. Je plaatst
jezelf als het ware in de stoet van pelgrims die onderweg is naar Gods
koninkrijk. Dat koninkrijk krijgt zijn voltooiing aan het einde der tijden, als
Jezus ooit op de wolken van de hemel terugkeert, als de hemel en de aarde
elkaar raken in het nieuwe Jerusalem, de stad van vrede, in een wereld waarin
elke mens zijn plaats onder de zon heeft. De kerk leeft vanuit de verwachting
van deze toekomst van de Heer. Dát zijn dan ook de woorden waarmee de
gemeente elke zondag wordt gezegend, om als gezondenen de wereld in te gaan
en daar dat koninkrijk voor te bereiden.
Ook in de zegen over een bruidspaar wordt op deze toekomst gewezen. Het
christelijk huwelijk is dus niet iets dat zich alleen in de privésfeer of de
toevallige vrienden- of familiekring afspeelt, maar voor het aangezicht van
God, de Schepper van hemel en aarde en de bevrijder van Israël. Ik denk, dat je
ook alleen onder déze zegen de moeilijke dagen kunt doorkomen, omdat je
weet hebt van vergeving en verzoening, van opstanding uit de dood, van nieuw
leven in Gods koninkrijk. En juist als je je partner om wat voor reden dan ook
uit handen moet geven, als je bijvoorbeeld samen oud bent geworden of als je
tot de pijnlijke conclusie komt, dat je relatie op een doodlopend spoor terecht
gekomen is, dan komt het erop aan om het zicht op het nieuwe leven vast te
houden en wegen te zoeken die God je wijst.
De trouw die huwenden elkaar beloven is zodoende ingebed in Gods trouw aan
zijn volk van alle tijden en plaatsen. Anders gezegd: omdat God trouw is,
kunnen wij het ook opbrengen. Als God zo goed voor ons is, wat zouden wij
dan grenzen stellen aan onze gastvrijheid? Als wij als ‘huis van de gemeente’
namens ons stadsdeel onderdak verlenen aan mensen die een gezamenlijke weg
inslaan, hopen we dat Gods geest hen leidt en hen op de weg zet naar zijn
koninkrijk. Gastvrijheid is een van de belangrijkste bijbelse deugden. Je weet
immers nooit of het de Messias is die bij ons aanklopt.
TERUGBLIK EN VOORUITZICHT
Dick Schoon, pastoor
Het vorige Klankbord verscheen vóór de jongerendag, die op 13 juni in onze
parochie zou plaatsvinden. We waren nogal zenuwachtig of we deze happening
wel tot een goed einde zouden kunnen brengen. Aan enhousiasme ontbrak het
niet, maar het voorbereidingscomité was wel wat mager: Will Keman hield de
grote lijn in de gaten en belde, schreef en mailde – in samenwerking met
Lidwien van Buuren – heel wat rond. Iny Waaning zette een speurtocht uit, die
we kritisch onder de loep namen. Aja Leemans wist haar kunstzinnige moeder
tot het beschilderen en bakken van kommetjes aan te zetten. Pastoor Peter
Feenstra uit Haarlem en ondergetekende zorgden voor een afsluitende dienst en
de meer pastorale begeleiding tijdens de dag.
De grote onzekere factor bleek niet zozeer de aanmelding. We hadden
uitgerekend dat we hooguit veertig kinderen aankonden en er kwamen er
uiteindelijk zo’n dertig. Nee, meer kopzorgen bezorgde ons de chocolade
workshop, die we in ons enthousiasme bij de Stichting Oikos hadden
aangevraagd. Onder leiding van iemand van die stichting zouden de kinderen
bonbons gaan maken met gesmolten chocolade. Maar hoe doe je zoiets in de
gemeentezaal zonder ongelukken? Hier kwam Gertjan Arentsen met het
lumineuze idee om niet alle kinderen zelf met een kookplaatje aan het werk te
zetten, maar de chocolade centraal te smelten en dan gesmolten uit te delen.
Dat lukte wonderwel en iedereen tevreden, behalve misschien diegenen die
hielpen opruimen toen de kinderen weer de kerk in waren. Borden met hard
geworden chocolade zijn niet leuk om af te wassen! Ook hier boden zich
spontaan mensen aan, onder wie Trees Grimmon, die ’s middags ook een groep
bonte vogels in de stad liet zien. De afsluitende dienst en de barbecue verliepen
volgens plan. Heel hartelijk dank aan allen die zich voor de jongeren én voor de
kerk hebben ingezet!
Op 29 mei vierden we de sluiting en inzegening van het huwelijk van Monique
van Vliet en Jeff Brunet de Rochebrune. Een mooi bruidspaar, een prachtige
dienst en stralend weer buiten. Gezegend gaat het paar de nieuwe toekomst in!
We herdachten in de voorbeden Gre Smit-Blonden, de moeder van de
parochianen Edward en Carla Smit, die op 23 mei overleed. We hopen en
bidden, dat zij geborgen is bij haar Schepper en dat haar nabestaanden troost en
kracht vinden in hun geloof.
Bij de zieken noem ik Trees Bruggink-van Veen, die al weer enkele maanden
in hospice Kuria verblijft. Haar gezondheid gaat achteruit, maar haar scherpe
en wijze geest is ongebroken. Wat moet je hopen in een situatie waarin je
nauwelijks kunt eten en waarin je steeds afhankelijker wordt van de zorg van
anderen? Dat God je de kracht geeft om te blijven vertrouwen op zijn goedheid
en uit te zien naar zijn koninkrijk, waarin alle leed is geleden. Trees wordt
trouw bezocht door familieleden en parochianen. Dat doet haar goed en we
gedenken haar in onze gebeden.
Ook zijn er zorgen om mevrouw Guntenaar, die een hoge leeftijd heeft bereikt
en de gevolgen daarvan aan den lijve ondervindt. Ook haar en alle niet bij name
genoemde zieken wensen we Gods kracht toe.
Goed nieuws is er van Hilbert Tigelaar, die voor een hersteloperatie het
ziekenhuis in ging en nu aan zijn hopelijk algehele herstel kan gaan werken.
Tijdens de Pinksterdienst trad Lisette van Veluw toe tot onze gemeente. Ze
stelde zich al eerder via de pen voor, laat zeer geregeld van zich horen met
prachtig orgelspel en besloot nu formeel oud-katholiek te willen worden. Ben
Bles, medekoorzanger, introduceerde haar bij haar toetreden. Tijdens de dienst
maakten de kinderen van de kinderkerk papieren vlammetjes van vuur, als
symbool van de Geest van God die deze dag over de leerlingen van Jezus
kwam. We hopen dat het vurige rood van Pinkster haar mag inspireren om
voort te gaan op de weg van Jezus. Welkom, Lisette!
Het Mirakel – de gespreksgroep van jongeren en iets minder jongeren – kwam
op 23 juni bijeen ten huize van Edward Smit. Elders in dit
nummer kunt u een verslagje van de bijeenkomst lezen.
Op 11 juli gaven Miriam Anne Adan (de dochter van Howie en Renata) en Thomas
Morgan Jones in de anglicaanse kerk van Den Haag elkaar het ja-woord. We
hopen dat het bruidspaar gezegend wordt met de overvloed van Gods
genade.
Op 27 juni vierde kanunnik Jacob Spaans zijn zeventigste verjaardag in
Aalsmeer. Dat gebeurde met – naar ik hoorde – een indrukwekkend concert op
zijn instrumenten, met name het fraaie harmonium dat tijdens de restauratie van
het orgel in Aalsmeer werd gebruikt bij de begeleiding van de kerkdiensten.
Meer dan 100 gasten vulden de kerk, pastorie en tuin. De day after vierden we
in Aalsmeer onze maandelijkse dienst, waarin ik de jarige nog een presentje
mocht overhandigen. Ook vanaf deze plaats wensen we de jubilaris gezegende
dagen toe!
Diezelfde zaterdag 27 juni zongen we de laatste van de serie vesperdiensten die
we begin dit jaar startten. Hoewel de belangstelling voor de diensten gering is,
ervaren de deelnemers ze als een verademing op de late zaterdagmiddag. We
gaan in september dus weer door, in principe steeds op de laatste zaterdag van
de maand om 16.30 uur.
Ook de bijbelkring is met zomerreces, nadat we flinke stukken uit het
Jozefverhaal in Genesis hebben gelezen. Naar aanleiding van het lezen vinden
er soms diepgaande gesprekken plaats en altijd verwonderen we ons over de
rijkdom van de bijbel. Op maandag 7 september starten we de nieuwe serie
bijeenkomsten. We beginnen om 19.30 uur met koffie en zijn tegen 21.45 uur
meestal wel klaar. Wie wil meedoen, is van harte welkom. Wel even
aanmelden met het oog op kopieën van de te lezen bijbeltekst.
En dan wat internationaal nieuws: nadat de bisschop van onze Zwitserse
zusterkerk, Fritz-René Müller, enige maanden geleden terugtrad, koos de
Synode van die kerk op 12 juni zijn opvolger: dr. Harald Rein, tot nu toe
pastoor in Zürich. Op de website van de landelijke kerk kunt u meer over hem
lezen. De bisschopswijding staat gepland voor 12 september aanstaande in
Zürich.
Inmiddels heeft ook de bisschop van de Duitse oud-katholieken, Joachim
Vobbe, zijn terugtreden aangekondigd. In het najaar zal de Duitse Synode een
opvolger kiezen. We bidden voor beide kerken, dat hun nieuwe leiders
werkelijke herders zullen zijn, die bescheiden en daadkrachtig de kudde van de
Heer voorgaan.
Tijdens de zomermaanden is priester Howie Adan voor het laatst bij ons. Hij is
momenteel in gesprek met een anglicaanse parochie om daar aan het werk te
gaan in zijn moederstaal. We zijn dankbaar voor de tijd dat hij bij ons was en
willen graag in de dienst van 23 augustus afscheid van hem en zijn gezin
nemen. We bidden, dat God zijn verdere weg zegent, zoals wij die zegen mede
door zijn inzet de afgelopen maanden in onze parochie hebben ervaren.
Lidwien en ikzelf zijn vanaf half juli tot eind augustus op pad. Eerst ben ik half
juli een week in Lyon in verband met de conferentie van Europese kerken.
Daarna vieren we een paar weken vakantie in Frankrijk en bijna aansluitend
gaan we eind augustus naar de oud-katholieke theologenconferentie in
Duitsland. De pastorie is wel bewoond, maar ik zet het antwoordapparaat af.
Mocht u een pastoor nodig hebben, dan kunt u zich wenden tot Howie Adan of
Jacob Spaans of tot een van de kerkmeesters. Hun adressen en
telefoonnummers vindt u achter in dit Klankbord.
De zomer staat dus voor de deur en daarmee ligt het parochieleven ook stil.
Natuurlijk gaan de diensten gewoon door, zowel in Amsterdam als in
Aalsmeer. Voor wie op vakantie gaat: behouden reis en goede thuiskomst, en
voor wie om wat voor reden dan ook thuisblijft: ontspanning en nieuwe
inspiratie toegewenst.
Het begin van het nieuwe seizoen vieren we op 30 augustus. U hoort daar via
de afkondigingen of de e-mail nog meer over, maar we hopen dan na de dienst
met elkaar gezamenlijk maaltijd te houden. En voor wie dit nog niet voldoende
is, is er ’s middags ook nog dienst in Aalsmeer!
RESTAURATIE DAK EN GOTEN
Jan Muijsert, penningmeester
Zoals alle gebouwen heeft ook een kerkgebouw periodiek groot onderhoud
nodig. In 2002 zijn in een eerdere fase de gevels gerestaureerd (onder andere
werd roestend metaal verwijderd en voegen vervangen). Nu is ook het
vernieuwen van de dakbedekking van kerk en toren en de goten dringend
noodzakelijk. Het gevaar van lekkage is door de slechte toestand van het dak en
vooral de goten erg groot.
De huidige groengekleurde asfaltleien (shingels) zijn geheel versleten. Deze
zijn aangebracht in de jaren 60 met een toen geschatte levensduur van 25 jaar,
ruim overschreden dus. Bij de bouw van de kerk waren de daken voorzien van
rode Hollandse pannen. Deze bevinden zich op dit moment alleen nog op de
schuine dakvlakken van de pastorie. Bij de restauratie zullen weer rode
dakpannen worden geplaatst, mede als eis van Monumentenzorg.
Zoals waarschijnlijk bekend is de kerk een Rijksmonument. Dit betekent dat de
werkzaamheden in overleg met vele partijen tot stand komen. Om u een idee te
geven is het misschien aardig die eens te noemen. Over het onderhoud
adviseert de Monumentenwacht Noord-Holland en onze architect. Uitwerking
van de plannen gaat in overleg met Bureau Monumentenzorg en Archeologie
van de gemeente Amsterdam, Stadsdeel Oud-Zuid en de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg en natuurlijk de architect. Bij de uitvoering zijn de aannemer,
onderaannemers en de architect als toezichthouder betrokken.
Het afgelopen jaar is veel tijd (en geld) geïnvesteerd in de voorbereiding van de
plannen. Op basis van de door de architect gemaakte technische omschrijving
van de werkzaamheden zijn drie aannemers gevraagd offerte uit te brengen. Op
basis van de uitgebrachte offertes is Aannemersbedrijf Scheurer gekozen, niet
toevallig ook de goedkoopste offerte. Dit is ook de aannemer waarmee in een
eerdere fase goede ervaring is opgedaan en die bekend is met de kerk.
De kosten van dit grote project bedragen circa EUR 100.000.– inclusief BTW.
Voordat met de uitvoering begonnen kan worden, moet er goedkeuring zijn van
de Financiële Raad van onze kerk. Een verzoek daartoe is ingediend. Het zal
duidelijk zijn dat dit bedrag niet alleen door parochianen, gastleden en
belangstellenden bij elkaar kan worden gebracht. Een deel van de benodigde
gelden zal kunnen komen uit de onderhoudssubsidies voor Rijksmonumenten.
Voor het resterende bedrag hopen wij op een gift van door het Kerkbestuur aan
te schrijven fondsen zoals b.v. het Prins Bernhard Cultuurfonds en de
Insingerstichting. En van onze leden en belangstellenden natuurlijk! Met de
opbrengst van de bazaar, al ontvangen giften en de maandelijkse collecte is al
een bescheiden begin gemaakt.
Als alles conform de plannen loopt, beginnen de werkzaamheden in september
en duren dan circa drie maanden. De kerk kan in deze periode gelukkig gewoon
in gebruik blijven. We zullen niet in de regen komen te zitten! In een volgend
nummer van “Ons Klankbord” zal wat meer verteld worden over de voor najaar
2010 geplande orgelrestauratie en de voortgang van de dakrestauratie.
DAG VOOR ‘NIEUWE‘ OUD–KATHOLIEKEN
Het Collegiaal Bestuur organiseert op zaterdag 24 oktober aanstaande een dag
voor zogenaamd nieuwe oud-katholieken. Wat is nieuw? Gedacht wordt hierbij
aan mensen die circa vijf jaar oud-katholiek zijn, die binnenkort toetreden of
die gastlid zijn. De dag wordt gehouden in Hilversum en begint om 10.30 uur
met een eucharistieviering. Rond 16.00 uur is het programma afgelopen. U
wordt na de kerkdienst op vermakelijke, serieuze en leerzame manier
beziggehouden.
Voor de kinderen (tot ca 12 jaar) wordt opvang en een afzonderlijk programma
aangeboden. Als deelname in de onkosten wordt een bijdrage van 15 euro (dit
is inclusief koffie, lunch e.d.) per volwassene gevraagd, kinderen doen gratis
mee.
Noteer zaterdag 24 oktober vast in uw agenda, een uitnodiging volgt in de loop
van deze zomer.
UIT HET KERKBESTUUR
Will Keman
De Jongerendag van het bisdom Haarlem werd op 13 juni in Amsterdam
gehouden en we kunnen die als succesvol bestempelen. Elders kunt u een
verslag lezen over deze dag.
Er is nog geen voortgang te melden omtrent de nieuwe aanpak van het
bezoekwerk. Howie Adan en Will Keman proberen voor zijn vertrek uit onze
parochie hiervoor nog een plan van aanpak te ontwikkelen.
Er heeft een evaluatie plaatsgevonden met de vrijwilligers die de
kinderkerkdiensten leiden en enkele leden van het kerkbestuur. Er werd
vastgesteld dat de ambitie voor het aantal te houden diensten te hoog was en
bijgesteld moest worden. Voor de komende periode zijn de volgende data
waarop een kinderkerkdienst plaatsvindt afgesproken:
4 oktober 2009, H.Franciscus/dierendag
20 december 2009, 4de zondag van de Advent
25 december 2009, Kerstmis
31 januari 2010, Maria Lichtmis
28 maart 2010, Palmpasen.
Esther Leemrijse-Maijs en Roeland Dekkers organiseren en leiden de diensten,
waarbij Roeland als coördinator optreedt en de communicatie via de website en
Ons Klankbord onderhoudt. Dick Schoon is het aanspreekpunt vanuit het
kerkbestuur. Het kerkbestuur heeft veel waardering voor hun inzet.
De Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM)
heeft onze subsidieaanvraag voor de restauratie van het orgel gehonoreerd. Dit
is heel goed nieuws, maar betekent ook wel wat. Want voordat deze activiteit
kan worden uitgevoerd, moeten het dak en de goten in orde zijn. Deze
werkzaamheden staan gepland vanaf september van dit jaar en zullen ongeveer
3 maanden in beslag nemen. De financiering hiervoor is nog niet rond. Er
worden nog sponsoren geworven. Maar giften van parochianen en lezers van
Ons Klankbord zijn natuurlijk zeer welkom.
(Bank Mees Pierson, rekeningnummer 249 134 535). Er zijn inmiddels offertes
uitgebracht voor het schoonmaken van het altaarschilderij en de beide
schilderijen op het altaar. Hierover moet het bestuur nog een besluit nemen.
Het kerkbestuur heeft gesproken over de mogelijkheid en wenselijkheid van het
beschikbaar stellen van ons kerkgebouw voor concert optredens om niets. Dit
fenomeen is ontstaan, om tijdens de kerkopenstelling op zaterdagmiddag
mogelijk meer bezoekers over de drempel te krijgen. Er zijn hiervoor duidelijke
afspraken gemaakt, zoals over een huurvergoeding en eventueel entreegeld. In
de afgelopen periode kwamen er verzoeken bij ons binnen om ook op andere
dan de zaterdagmiddag deze mogelijkheid te bieden. Er zijn momenteel twee
toezeggingen gedaan: een klein concert op 6 augustus en een Adventsoratorium
op 29 november. Om praktische redenen heeft het kerkbestuur besloten dat er
geen gratis concerten meer worden gegeven, anders dan tijdens de
kerkopenstelling op de zaterdagmiddag.
HET MIRAKEL 1
Lidwien van Buuren
Op dinsdag 12 mei kwam ‘Het Mirakel van Amsterdam’ weer bijeen, deze keer
in de pastorie aan de Ruysdaelstraat. Er was een gezonde en lekkere pasta gekookt en meegenomen en die werd,
compleet met sla en toetje, met smaak naar binnen gewerkt.
Bij de koffie presenteerde Alexandra het gespreksthema voor de avond. Ze
stelde voor om met Het Mirakel eens een kerkdienst te creëren, want zij vindt
dat dat in Amsterdam te weinig gebeurt. Dat kunnen bijvoorbeeld andere
teksten zijn, eigen voorbeden, een ander soort preek of een andere soort
muziek. Zij vindt dat we elke zondag hetzelfde doen, maar dat het ook anders
zou moeten kunnen: “wij als niet-theologen stellen andere vragen”. Als
voorbeeld van hoe het niet moet, noemt ze een rooms-katholieke eerste
communiedienst, die een show voor de kinderen werd en niet ging over de
eerste communie maar alleen over “we moeten elkaar niet pesten”. Een van de
aanwezigen vindt het juist wel prettig als één iemand preekt en vraagt of zij
zich dan niet aangesproken voelt door de preek. Zij wil soms wakker geschud
worden. Weer iemand anders zou de actualiteit er meer bij willen betrekken.
Sommigen zouden ook niet iedere week naar de kerk willen gaan: één keer per
maand zou voor hen gezonder en haalbaarder zijn.
Er ontstond een discussie over wat we niet zouden willen missen in de liturgie:
de eucharistie, de vredegroet voor sommigen, maar voor anderen hoeft dat niet
persé. Men verschilt van mening over of de diensten in Amsterdam wel of niet
“op de automatische piloot” gaan. Sommigen zouden willen dat de parochianen
ook iets kunnen inbrengen, dat het niet altijd volgens het boekje gaat, dat er
meer beweging in de kerkdiensten komt. Op de vraag naar een voorbeeld
verwijst iemand naar de anglicaanse liturgie, waar je veel meer gezangen en
gebeden zou hebben om uit te kiezen. Het oud-katholieke Kerkboek komt op
tafel met de wisselende gebeden voor het hele kerkelijk jaar en maar liefst
twaalf verschillende eucharistische gebeden om uit te kiezen. Iemand zegt de
cadans van de oud-katholieke liturgie heerlijk te vinden en het leuk te vinden
dat daarnaast de bijbelkring, het groepje voor de vormselkatechese en Het
Mirakel er zijn, waar je met elkaar en met de pastoor(s) kunt praten over de
vragen die je daarbij hebt. Zoals waarom er tijdens het eucharistisch gebed niet
wordt gebeld bij de opheffing van het brood en de kelk, zoals dat wel gebeurt in
rooms-katholieke eucharistievieringen.
Ter sprake komt ook even de enquête die de Commissie voor de Liturgie in
augustus 2008 heeft gehouden over de oud-katholieke liturgische praktijk. Het
verslag daarvan is op te vragen via de website van de landelijke kerk
(www.okkn.nl). Het bevat veel raakpunten met de discussie van deze avond.
We worden het niet over alles eens, maar besluiten in elk geval om na de
zomer, waarschijnlijk op de eerste Advent, 29 november 2009, met Het Mirakel
aan een alternatieve zondagse eucharistieviering te zullen gaan meewerken.
HET MIRAKEL II
Pieterbas Arens
Deze keer vond het Mirakel plaats bij Edward thuis. We aten flinke pizza’s en
dronken lekkere frisse wijn.
Wat is trouw nu eigenlijk? Wat voor een betekenis kan het
hebben?
Trouw in vriendschap, trouw in seksualiteit, maar er zijn nog veel meer
betekenissen. De bijbel staat er vol van. Trouw is het thema waar het deze
avond over zal gaan. Iedereen had hier wel een opvatting of een mening over.
Hieronder een aantal uitspraken die hierover zijn gemaakt.
Betekenis van trouwen
Aan de buitenwereld laten zien dat deze twee mensen bij elkaar horen. Dat
twee mensen afgebakend door het leven gaan. In de bijbel spreekt christus dat
als twee mensen met elkaar trouwen ze samen één worden. Lastig om voor te
stellen als je bedenkt dat ieder zijn identiteit wil blijven behouden.
Trouwen om de zegen van God te krijgen. God is een bron voor liefde.
Trouwen is een afspiegeling van de liefde van God. Als een verbond met God.
Trouw
Trouw is dat je voor elkaar wilt zorgen als de ander niet meer voor zichzelf kan
zorgen. Sommige hebben het gevoel dat ze ontrouw zijn als ze niet genoeg
aandacht besteden aan hun vrienden of lange tijd niets meer van zich laten
horen. Niet het goede doen.
Als je net in Nederland bent komen wonen voor je nieuwe liefde maar alle
energie nodig hebt om op een goede manier in dit landje te integreren blijft er
soms weinig energie over voor je partner. Dat kan ook een gevoel van ontrouw
geven. Dat riep ook wat reacties op omdat het in sommige gevallen goed is om
voor jezelf te kiezen.
Het van te voren afspreken voor het geval zich later iets voordoet. Het verhaal
van David en Jonathan die een verbond sluiten. Jonathan die David een
waarschuwing zal geven als er gevaar voor hem dreigt zodat hij veilig voor
koning Saul kan vluchten.
Trouw is een prestatie.
Je vrienden een belofte doen en deze nakomen.
Niet oprecht zijn is ook ontrouw
Tot hoever strekt de verwachting van trouw zijn? Waar ligt de grens? Betekent
dat je ook voor een ander gaat denken?
Wat trouw inhoudt dat kun je met elkaar afspreken wat niet en wel in zo’n
huwelijk/relatie mag.
In het oude testament wordt gesproken over polygamie. Hoe strookt dat met de
huidige praktijk dat ieder één partner heeft? De vraag is of dat werkelijk wel
was toegestaan. In ieder geval leverde polygamie heel wat problemen op. Het is
duidelijk dat de bijbel een negatief beeld schetst over polygamie. Het kind dat
Abraham verwekte bij Hagar, zorgde voor jaloezie en wrevel tussen Sarah en
Hagar. En Hagar werd uiteindelijk weggestuurd.
Deuteronomium 17:15,17 Evenmin is het de koning toegestaan veel vrouwen te
hebben, want dat zou hem tot afgodendienst kunnen leiden. Salomo had meer
dan 700 vrouwen en liet zich verleiden door afgodendienst wat leidde tot de
verscheuring van Israel.
In het nieuwe testament spreekt Paulus en christus duidelijk over één man van
één vrouw.
JONGERENDAG AMSTERDAM
Will Keman
Op zaterdag 13 juni 2009 was het dan zover, de Jongerendag van het Bisdom
Haarlem vond plaats en werd dit jaar in Amsterdam georganiseerd. Een groepje
ervaringsdeskundigen en oudere jongeren uit Amsterdam zijn er met elkaar in
een aantal vergaderingen en veel e-mail contact in geslaagd een programma te
maken dat het thema: ‘Bonte Vogels’ kreeg.
De dag begon goed, het was prachtig weer. Al vroeg stroomden een kleine
dertig kinderen binnen, zodat we op tijd konden beginnen met de opening door
pastoor Dick Schoon. In de ochtend werd een chocolade workshop gehouden
waarbij Jacqueline van Rooijen van Oikos de dertig kinderen marsepein
bonbons leerde maken. Spannend was het of het ging lukken om de chocolade
op het goede moment vloeibaar te hebben zodat het door de kinderen gebruikt
kon worden. Het is gelukt en iedereen kon aan het eind van de dag z’n eigen
bonbons, opgestijfd in de koelkast meenemen naar huis. Tussen de
praktijkonderdelen door kregen de kinderen uitleg over de produktie van
chocolade, over de derde wereld en over eerlijke handel. Na de workshop kon
iedereen zijn lunchpakket samenstellen.
Voor de middag was er een puzzeltocht gemaakt door Iny Schaaij-Waaning. Zij
legde de bedoeling uit en de groepen pinguïns, eendjes, zwaantjes en ander
gevogelte vertrokken vijf minuten na elkaar. Na een ruim uur – en soms na
uren – was iedereen weer heelhuids teruggekeerd en konden de scores worden
berekend. Terwijl we op de laatste groep wachtten, deden de kinderen spelletjes
of voerden ze groepsgesprekken met de pastoors Peter Feenstra en Dick
Schoon. Na de bekendmaking van de winnaars en de uitreiking van de prijzen –
alles had met vogels te maken – volgde een korte afsluitende dienst. We zongen
met elkaar een paar liederen en tijdens een ‘Thomasmoment’ konden de
kinderen verschillende dingen in de kerk doen: een kaarsje opsteken bij het
Mariabeeld in de doopkapel; een gebedsintentie opschrijven die later in de
dienst werd voorgelezen; impressies van de dag weergeven op een vel
behangpapier; een bonte veer in een vogel steken als teken van blijdschap of
juist een steen bij het kruisbeeld leggen voor moeilijke dingen; of een gebed
bidden met een van de pastoors. Met een zegen van de bisschop werd de dienst
afgesloten en konden we gaan eten.
Roelof Jan Rill en Henk Groen verzorgden een rijkelijk voorziene barbecue in
de tuin van de pastorie, geholpen door inmiddels gearriveerde ouders. Tenslotte
ontvingen de deelnemers als herinnering aan deze dag een handgedraaid
kommetje, beschilderd met een vogeltje. De zelfgemaakte bonbons konden
hierin worden meegenomen naar huis; naar we later vernamen haalden de
meeste dat eindpunt niet.
Het is een fantastische dag geweest, dankzij een goede voorbereiding, een mooi
programma, de aanwezigheid van de kinderen en de ouders die meehielpen, het
lekkere eten en drinken en het mooie weer! Heel veel dank hiervoor aan allen.
IK GEEF DE PEN DOOR AAN…
Pieterbas Arens
Geboren: Nijmegen: 1976
Opleiding : HTS bouwkunde
Beroep: Technisch tekenaar
Ik zou graag uiteten gaan met…
Ik zou graag uit eten willen gaan met Job Cohen. Het lijkt me interessant om te
weten hoe iemand zo’n grote stad weet te besturen. Het lijkt me ook wel een
sympathieke man.
De mooiste kerk van Nederland [Amsterdam?] is…
Ik heb alleen al in Amsterdam heel wat mooie kerken gezien dus de mooiste?
Drie dingen in de kerk die ik zou willen veranderen…
Het lijkt me leuk om wat meer moderne of hedendaagse kerkliederen te gaan
zingen. Verder kan ik niet zo snel nog wat bedenken.
Drie dingen in de maatschappij die ik zou willen veranderen…
In de media worden de religies die worden beoefend in Nederland vaak op een
kritische manier uitgebeeld. Alleen de pijnpunten komen aan bod. Ik denk dat
religie in de totale bandbreedte moet worden getoond zodat de publieke opinie
onbevooroordeeld kan worden geïnformeerd.
Mijn miskende held/heldin is…
Mijn moeder Lucie Crepin. Ze leidt een gelukkig leven ondanks de moeilijke
hobbels die ze in haar leven is tegengekomen. Ze heeft ze één voor één weten
te overwinnen en daar ben ik wel trots op.
€1.000.000 geef ik graag aan…
Aan mezelf……grapje. SOS kinderdorpen. Een project met leerbanen. In ieder
geval aan duurzame ontwikkelingshulp. Ik geef zelf aan Kerk in Actie omdat
zij naast het reguliere ontwikkelingswerk ook missieposten opzetten. Ik denk
dat geestelijke verzorging juist in landen waar men wanhoopt door oorlog en
onderdrukking het meest essentiële is wat men kan ontvangen. Geloof is wat
troost en vrede in jezelf geeft en dat door niemand kan worden afgenomen.
Godsdienst maakt blij. Waar of niet waar?
Geloof heeft mij op sommige momenten gelukkig gemaakt. Dus waar.
Dit vers van de Bijbel spreekt mij zeer aan:
1 Korintiërs 12: Een lichaam is een eenheid die uit vele delen bestaat; ondanks
hun veelheid vormen al die delen samen één lichaam. Zo is het ook met het
lichaam van Christus. Wij zijn allen gedoopt in één geest en zijn daarom één
geheel geworden. Immers een lichaam bestaat niet uit één deel, maar uit vele.
Als de voet zou zeggen:’ik ben geen hand dus ik hoor niet bij het
lichaam,’hoort hij er dan werkelijk niet bij? Als het hele lichaam oog zou zijn,
waarmee zou het dan mee kunnen horen? Als het hele lichaam oor zou zijn
waarmee zou het dan mee kunnen ruiken….. Etc. Het laat zien hoe belangrijk
en onafscheidelijk mensen voor elkaar zijn die geloven.
Woorden in de Nederlandse taal die naar de schroothoop moeten verwezen:
Ze zullen er vast zijn maar ik kom er zo even niet op!!
Essentiële ingrediënten voor een gezond leven zijn…
Leuk en uitdagend werk. Leef niet om te werken maar werk om te leven.
Goede relatie onderhouden met je familie en vrienden. Aan je idealen of aan je
levenswensen vorm geven.
Mijn lijfspreuk is…
Helaas geen lijfspreuk
100 JAAR LANDSTAAL IN DE LITURGIE
Han Louman
In 2009 hebben we in onze kerken, officieel, 100 jaar de landstaal in de liturgie.
Aan dat besluit in 1909 van de bisschoppen is veel vooraf gegaan en de
uitvoering van het besluit ging ook met de nodige discussie gepaard.
Uiteraard was deze verandering al veel eerder aangekondigd en waren er al
lang proefnemingen gedaan en beslissingen genomen. Al in de 17de eeuw
werden de bisschoppen Van Neercassel en Codde in Rome aangeklaagd
wegens het vertalen van gedeelten van de H. Mis. In 1695 werd Hugo van
Heussen, pastoor te Leiden, ervan beticht dat hij verschillende sacramenten en
kerkgebeden in het Hollands verrichtte. De verdachtmakingen kwamen vooral
van de Jezuieten, die zich in die tijd inzetten voor een strikte leiding van de
kerk vanuit Rome.
Ook tijdens het Concilie van Utrecht in 1763 kwam de kwestie van de
liturgische taal ter sprake. Daar was men van mening, dat de landstaal het
Latijn op veel plaatsen in de liturgie kon vervangen. Concrete beslissingen die
in nederlandstalige misboeken resulteerden kwamen er echter nog niet. Pas in
1886 hielden de bisschoppen zich opnieuw met de vraag bezig. Inmiddels
waren er tweetalige kerkboeken verschenen, zodat kerkgangers konden
begrijpen wat er gezegd werd. Ook werden er al vóór 1909 sacramenten in de
landstaal bediend, maar nog niet de viering van de mis en de vespers. Waarom
deze terughoudendheid en de daaruit voortvloeiende lange weg? Waarschijnlijk
wilde men het conflict met de grote rooms-katholieke kerk niet erger maken
dan strikt noodzakelijk, zodat men zich onthield van radicale initiatieven en het
traditionele pad bewandelde. Ook werd de invoering van de landstaal
verhinderd door ‘de kracht der gewoonte’, waarvan de herderlijke brief van
1909 spreekt, en natuurlijk waren er uitgesproken tegenstanders. Voor hen,
maar vooral ook tegen de aanklachten van roomse zijde, gaf het Oud-Katholiek
Ondersteuningsfonds (OKOF) nog in 1911 een brochure uit ter verdediging van
de hervorming van de liturgische taal.
Het vieren van de vespers in de landstaal werd gemakkelijker geaccepteerd dan
de verandering van de taal in de misviering. In 1889 werd een commissie
gevormd om een nederlandstalig vesperboek samen te stellen. Het werk was in
1898 grotendeels klaar, maar bleef nu liggen omdat de grote stimulator van het
project, pastoor Nicolaas Prins uit Aalsmeer, in de misboek-commissie
plaatsnam en er ook een orgelbegeleiding van de vespers nodig werd geacht.
Pastoor Prins gebruikte zijn parochie wel voor een proef en zo werd in
Aalsmeer de Lofzang van Maria in het Nederlands gezongen.
Nadien zijn van al onze kerkboeken, zelfs van het vesperboek, diverse nieuwe
uitgaven geweest. Anno 2009 zijn wij misschien getalsmatig een kleine kerk,
maar wel één die het dikste gezangboek heeft, die de rijke traditie van vele
eeuwen kerkzang weergeeft. Ook op ons prachtige kerkboek (de opvolger van
het oude misboek) kunnen we trots zijn en dankbaar aan de vakbekwame
samenstellers van toen en nu.
Daglicht
Sta met mij in de tuin van heden,
vang het licht zolang het is,
roep het donker niet, het komt
vanzelf. Spreek niet van verleden,
leg op de toekomst geen beslag.
Zie deze dag als aanvang,
belofte voor wellicht een nieuw
begin. Ontwaar de glans en kom
mij daarin nader, geef dit moment
tot in de kleinste ruimte zin.
Marijke van Hooff
WIJ EN DE HOF VAN (H)EDEN
Femmy Janson-Oosterhagen
Zondag 17 mei ging de Hof van (h)Eden opnieuw open tussen de Nieuwe Herengracht en de Nieuwe Keizersgracht.
Deze groene hof is gelegen tussen vier eeuwenoude hof(jes)panden, die in laatste goed jaar zijn gerestaureerd en eigendom gebleven van de Protestantse Diakonie, na de verkoop van de Amstelhof aan de Stichting Hermitage. Erin zijn gehuisvest de administratieve onderdelen van de PGA zoal de Diakonie, het Kerkelijk Bureau, het Prot. Jeudwerk en De Schinkel.
Maak ook een aantal belangrijke diakonale projekten hebben hier een goede plek gevonden van waaruit zij kunnen opereren tot heil van de stad Amsterdam.
In de Amstelrank, in 1789 gebouwd als armenhofje door Johanna Bontekoning en nagelaten aan de protestantse kerk vindt u nu Het Wereldhuis. Hier wordt ruimte geboden aan aan mensen met of zonder verblijfsvergunning om hun zaken op orde te brengen. Hier vinden ze informatie en kunnen ze een taalcursus of stappen ondernemen om bijv. een zelforganisatie op te richten voor schoonmakers. Hier worden mensen geholpen zichzelf te helpen.
Een tweede organisatie die u in de pand tegenkomt is Mission House. Hier wonen jongeren, die ui alle windstreken tijdelijk in Amsterdam ( 10 maanden) wonen en als vrijwilliger werken bij diverse diakonale projekten in de stad (zie ook: www.blikveld.org).
Het oude mortuarium of knekelhuis van 1895 is ook verbouwd en is nu Het Krekelhuis en dit biedt onderdak aan de straatpastor van het Straatpastoraat in de weer met dak- en thuislozen,, maar ook repeteert hier wekelijks het koor “De Straatklinkers”.
Het volgende oude pand is de Hodshonhof een hofpand bestemde voor huisvesting van bejaarde echtparen. gebouwd door de heer Witsen Baron Straalman in 1876. Het is fraai gerestaureerd en zit weer strak in de verf en is verhuurd aan de landelijke stichting Timon. Deze heeft er een woongroep in gevestigd voor kernbewoners en mee-woners. Er zijn appartementen voor gezinnen en anderen, die bereid zijn vanuit een christelijke motivatie “goede buren” en een luisterend oor te zijn voor de mee-woners. Dit zijn jongeren en jong-volwassenen, die begeleiding en een sociaal netwerk nodig hebben. Individuele professionel begeleiding krijgen ze van Timon. De kernbewoners willen hun talenten inzetten voor deze jonge mensen en met hen het leven vieren in deze woongroep. Er wordt o.a. Twee maal per week samen gegeten en men ontmoet elkaar in hun gezamenlijke woonruimte.
Daarnaast is er nog de prachtige Corvershof, die in 1723 door Jan Corver en zijn vrouw Sara Maria Trip aan de Diakonie werd geschonken voor de opvang van arme oude stadsgenoten. Dit pand is gedeeltelijk in oude luister hersteld. Heel bijzonder zijn zijn de Regentenkamer en de Gelaghkamer.
De Corvershof biedt behalve huisvesting aan de Diakonie ook ruimte aan sociale ondernemersen beginnende organisaties, die zich herkennen in de kernwaarden van de Diakonie: barmhartigheid en gerechtigheid.
In het vierde pand, de Van Limmikhof, geschonken in 1895 door diaken Nicolaas Jacobus van Limmikhof, zijn vooral kerkelijke adminstratie en ander bureaus en secretariaten.
Tussen deze bijenkorven ligt de rustieke en prachtige Hof van (h)Eden met lommerrijke zitjes, vruchtbomenlaantjes en binnenkort een vijvertje. Er staan beelden van een hedendaags kunstenaar uitbeeldent de zeven werken van barmhartigheid. De Hof werd dit voorjaar opnieuw ingericht door het Bureau Mien Ruys en is overdag vrij toegankelijk via de ingangen Nieuwe Herengracht 18 en Nieuwe Keizersgracht 1A .
Een plekje om naar toe te gaan en je te laten inspireren om weer mee te doen aan onze taak van de liefde tot de naaste in deze goede stad Amsterdam. Als oude stadskerk mogen wij ons hier immers niet aan onttrekken. Meedoen voelt beter dan aan de kant staan……..Hulde aan de PGA, die haar middelen afkomstig uit de De Gouden Eeuw zo goed weet in te zetten voor de stad van vandaag.
amsterdam/280509/fjo